نابرابری و اشتغال زنان

به نام خدا

پادکست رحا

اپیزود دهم

سناریو نابرابری و اشتغال زنان

سلام

اینجا رادیو رحاست. قراره در اپیزودهای مختلف این پادکست به بحث نابرابری و آسیب‌های اجتماعی با نگاه جامعه‌شناسانه بپردازیم. این رادیو توسط موسسه رحمان ساخته میشه و در دهمین اپیزود این پادکست به سراغ بحث نابرابری و اشتغال زنان رفته‌ایم.

کار و اشتغال موضوعی مهم در دنیای ماست. ما میدونیم که شغل از اول تاریخ همین شکلی نبوده و بسیاری از تحولات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی باعث شده که شغل به شکل فعلی در جامعه رایج بشه اما آیا در این ساختار زنان سهمی برابر با مردان را داشتند یا شرایط اجتماعی تاریخی باعث شده که زنان فرصتهای شغلی‌ای برابر با مردان را نداشته باشند.

همون طور که در  شماره‌ی قبلی رادیو رحا گفتیم جنسیت عاملی تعیین کننده در ورود به بازار کار است و زنان شانس کمتری در اشتغال در اقتصاد رسمی کشور دارند و به دلایل مختلف از اشتغال کنار گذاشته می‌شوند.

تو این شماره از رادیو رحا سراغ زنانی رفتیم که یا اساسا جایگاهی در بازار کار ندارند و نتوانسته اند شغلی پیدا کنند یا حتی اگر شاغل هم هستند  با مشکلاتی زیادی روبرو هستند. مشکلاتی که به واسطه‌ی زن بودن به آنها تحمیل شده است و اگر مرد بودند با این مسائل مواجه نبودند. میخواهیم بدونیم چه نابرابریهایی را تجربه کردند و دلایل این نابرابریها چیه؟

این شکل از کار و شغل و تفکیک زنانه/ مردانه از آغاز تاریخ وجود نداشته. مثلا میدونیم قدیم در روستاها کار در مزرعه کار بود که هم زنان  و هم مردان در آن مشغول بودند معمولا خونه و مزرعه در یک جا یا با فاصله کمی از هم بودند و تقریبا همهی اعضای خانواده در کارهای داخل و بیرون خانه مشارکت داشتند اما دنیای مدرن تقسیم کار جدیدی رو به وجود اورد. شهرنشینی و دنیای جدید شکل خاصی از کار و اشتغال رو به وجود اورد. تو این شکل جدید کار خانه بدون مزد برای زنان تعریف شد و کار بیرون از خانه و با قرارداد، دستمزد، بیمه، بازنشستگی مردانه تعریف شد.

در واقع برخی از کارها مثل آشپزی، تمیزکردن خونه، مراقبت از کودکان و سالمندان که امروز در عرف زنانه تعریف میشه حاصل شرایطی است که ساختارهای جامعه ایجاد کرد و سیاست و اقتصاد و… این فعالیتها را برای دختران و زنان تعریف کرد. کارهایی که از  دید برخی ساده و پیش افتاده تلقی میشه. با لیلا که زنی خانه دار است درباره‌ی نگاه جامعه به خانه‌داری صحبت کردیم. (ویس لیلا)

اگر چه در ایران به طور کلی نرخ اشتغال زنان پایین است اما در برخی از استان‌ها این وضعیت بدتر هم هست. نرخ اشتغال زنان در استان لرستان با عدد از میانگین کشوری هم کمتر است. این وضعیت تبعات اجتماعی زیادی دارد. برای اینکه دیدی دقیقتر نسبت به این موضوع داشته باشیم با یکی از اهالی لرستان صحبت کردیم. فردین عباسی مدیر کمپین فارغ‌التحصیلان بیکار شهرهای کوهدشت و رومشکانه. از عباسی پرسیدیم چه سرنوشتی در انتظار زنان و دخترانی است که در لرستان کار پیدا نمیکنند؟(ویس فردین)

کلیشه‌های جنسیتی یکی از موانع بر سر راه اشتغال زنان است. اما منظور از کلیشه‌های جنسیتی چیه؟ به طور سنتی در فرهنگ و عرف جامعه برخی از شغل‌ها و رفتارها را به زنان نسبت داده می‌شه و برخی از مشاغل به مردان

مهسا از تجربه‌ی خودش در شغل پشتیبانی سایت و فروش ابزار آلات میگه. شغلی که در عرف مردانه تعریف میشه.(ویس مهسا)

 آزار جنسی اگر چه در همه‌ی مشاغل کم و بیش وجود داره و محیط کار رو برای زنان ناامن می‌کنه اما در مشاغلی که به طور سنتی زنان حضور کمتری دارند حضور یک زن (ویس مهسا)

چرخه‌ی طبیعی بدن زنانه مانند دوران قاعدگی و بارداری در محیط کار طبیعی تلقی نمیشود و مشکلاتی را در محیط‌کار ایجاد میکند. (ویس خاطره) (ویس مرضیه)

(ویس آتنا)

دهمین اپیزود رادیو رحا همین جا به پایان می‌رسه، این رادیو توسط موسسه رحمان ساخته میشه و در این شماره همون طور که شنیدین درباره‌ی نابرابری‌ها در حوزه‌ی اشتغال زنان صحبت کردیم. منبع اصلی ما در این شماره مقاله‌ی «»، به نویسندگی بود. این مقاله در کتاب آسیب‌های اجتماعی و نابرابری، دومین گزارش وضعیت اجتماعی ایران منتشر شده است.

ممنونیم از لیلا، فردین عباسی، مهسا، مرضیه، خاطره و آتنا که مشاهدات و تجربیات خود را با ما درمیان گذاشتند. همچنین تشکر می‌کنیم از که به عنوان کارشناس تحلیل‌های خود را ارائه دادند.

،‌ شما میتونید نظرهاتون درباره‌ی این پادکست به ایمیل ما @gmail.com radioraha99 ارسال کنید. هم چنین ‌خوشحال می‌شیم ما رو در اینستاگرام به نشانی rahman.inst و در توییتر با آیدی rahmaninstiute دنبال کنید. و ما رو به دوستان تون هم معرفی کنید.