مرکز پژوهش‌های  رحمان با حمایت معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری، پژوهشی با عنوان «الگوهای مدیریت ارتباط در همسران ایرانی» را در سال ۱۳۹۹-۱۴۰۰ انجام داده است. این مطالعه توسط فاطمه سادات علمدار ساروی و نعیما محمدی اجرا شده و به بررسی شیوه‌های تعامل و مدیریت ارتباطی در میان زوجین پرداخته است.

این پژوهش با هدف شناسایی الگوهای ارتباطی میان زوجین طبقه متوسط شهر تهران انجام شده است. در این مطالعه، نقش الگوهای مدیریت ارتباط بر سطح رضایتمندی زناشویی و کیفیت روابط همسران بررسی شده است.

چکیده پژوهش

بررسی‌های انجام‌شده نشان می‌دهد که زوجین در موقعیت‌های تعارضی از پنج الگوی ارتباطی اصلی استفاده می‌کنند:

1. الگوی کنترل‌گر (یکی از همسران تسلط بیشتری بر تصمیمات دارد)
2. الگوی نگران و مضطرب (احساس ناامنی و وابستگی زیاد در رابطه)
3. الگوی کناره‌گیر و اجتناب‌گر (پرهیز از مواجهه با مشکلات و تعارض‌ها)
4. الگوی خاموش (فقدان گفت‌وگو و انتظار درک غیرمستقیم نیازها)
5. الگوی ناایمن و پرتنش (درگیری‌های مداوم و سوء‌تفاهم‌های ارتباطی)

نتایج نشان داده است که در میان زوجین مورد مطالعه، الگوی کنترل‌گر و الگوی کناره‌گیر بیشترین تأثیر را در کاهش کیفیت روابط زناشویی داشته‌اند. همچنین، مشخص شد که سطح رضایتمندی زناشویی در تمامی الگوهای ارتباطی مورد بررسی، پایین‌تر از میانگین استاندارد است.

نتیجه‌گیری و پیشنهادها

یافته‌های پژوهش بر لزوم تقویت مهارت‌های ارتباطی و مدیریت تعارض در میان زوجین تأکید دارد. همچنین، برگزاری کارگاه‌های آموزشی و مشاوره‌های زناشویی می‌تواند در بهبود کیفیت ارتباطات و افزایش رضایت زناشویی نقش داشته باشد.

این پژوهش در حوزه مطالعات خانواده و ارتباطات زوجین قرار دارد و می‌تواند مورد استفاده پژوهشگران، سیاست‌گذاران و متخصصان مشاوره خانواده قرار گیرد.