کار کودک در پیمان‌نامۀ جهانی حقوق کودک منع شده است، اما کودکان بسیاری در سراسر جهان، ازجمله ایران، به‌عنوان نیروی کار در بخش‌های مختلف به کار گرفته می‌شوند. این کودکان، به دلیل زندگی و کار در محیط‌های ناامن و پرخطر، افزون بر از دست دادن دوران کودکی، در معرض مشکلاتی چون محرومیت از تغذیه کافی، بهداشت، سلامت و تحصیل، سوءاستفادۀ اقتصادی، تعرضات جنسی و آلوده شدن به مواد مخدر قرار می‌گیرند. متأسفانه، مشاهدات روزمره و یافته‌های پژوهشی نشان می‌دهند که تعداد کودکان کار در شهرهای مختلف ایران رو به افزایش است.

 گذشته از مسئولیت اخلاقی و قانونی دولت و ملت در قبال کودکان، و با توجه به اهمیت کیفیت زندگی آنان، حذف کار کودک یکی از مهم‌ترین مسائلی است که باید در صدر توجه پژوهشگران، برنامه‌ریزان و مسئولان اجرایی قرار گیرد. یکی از موانع اصلی برای برنامه‌ریزی و سامان‌دهی وضعیت کار کودکان، کمبود اطلاعات در این زمینه است. نخستین گام برای ایجاد تغییراتی که به حذف کار کودک بینجامد، شناخت وضعیت این کودکان، علل ایجادکننده و تشدید کننده کار کودک و عوامل موثر بر کاهش آن است تا با استفاده از این داده‌ها و با مطالعه راهکارهای جهانی و ایجاد تغییرات متناسب با اقلیم و فرهنگ در آن‌ها در جهت وضعیت قوانینی برای کاهش و در نهایت حذف کار کودک حرکت کرد.

موسسه توانمندسازی زنان و کودکان مهر و ماه و موسسه رحمان پس از برگزاری چندین نشست هم‌اندیشی در زمینه حذف کار کودک، طرحی پژوهشی را در دستور کار خود قرار دادند. تیمی متشکل از پیام روشنفکر (مشاور طرح) جلوه جواهری و کاوه مظفری (مجریان طرح)، نیکزاد زنگنه و دلارام علی پژوهشگران این طرح، این فعالیت را آغاز کردند. «پایان دادن به کار کودک در خیابان» خروجی نهایی این طرح است که توسط نشر افکار به چاپ رسیده است.

در این کتاب، سعی شده است که نخست با مرور تحقیقات و پژوهش‌های موجود، تصویری از وضعیت کنونی کار کودک در خیابان ترسیم شود. در مرتبه‌ی بعد، قوانین، سیاست‌ها و برنامه‌های دولتی در این رابطه ارزیابی شده و پس از آن، تجارب سازمان‌های جامعۀ مدنی از طریق مصاحبه با مطلعان مورد بررسی قرار گرفته است. در ادامه، تجارب مؤثر در سایر کشورها، با تمرکز بر کشورهایی با شرایط مشابه، گردآوری و مطالعه شده و در پایان، بر اساس تحلیل ذی‌نفعان، گفت‌وگو با مطلعان و مرور تجارب موفق خارجی، خطوط راهبردی برای پایان دادن به کار کودک پیشنهاد شده است.

خرید کتاب